Son zamanlarda çok meşhur olan bir söz var: “Ölçemediğiniz şeyi iyileştiremezsiniz.” Popüler ama doğru. Bununla birlikte ölçmek yetmez, doğru ve hassasiyetle ölçmek gerekir. Basınçlı havanın çok maliyetli olduğu artık tüm işletmelerde biliniyor. Bu nedenle havaya ödediğiniz para karşılığında üretilen hava debisini ölçmek çok önemli. Her ay elektrik faturası ve bakım ücretleri ödeniyor ancak karşılığında gerçekten ne alıyorsunuz? Bunu bilmek için kompresörlerin ürettiği hava debisi mutlaka ölçülmeli.
Mekanik montaj itibariyle daldırma tip debimetreler ve hat tipi debimetreler iki temel seçenektir. Küçük hat çapları için hat tip, büyük hatlar içinse daldırma tip debimetreler önerilir.
Özellikle termal mass debimetre ya da pitot tüp debimetreler gibi akış profilinin belirli bir noktasına daldırılan probu olan flowmetrelerin akış profilinin neresine daldırıldığı önemlidir. Boru içindeki tam gelişmiş akş profilinin merkezinde akış hızının maksimum olduğu gaz dinamiği teorisinin iyi bilinen verilerinden biridir. Bu sebeple bir çok imalatçı probeun ölçüm ucunu akış hızının en yüksek olduğu yere yani borunun ortasına daldırırır. Bu sebeple borunun merkezinden kaçıklık akış hızının olduğundan daha düşük okunmasına, bu da debinin gerçekten daha düşük ölçülmesine neden olur.
Yukarıda sayılan sebelerle genellikle 2" (DN50) ve daha küçük çaplı hatlarda aşağıdaki örnekte olduğu gibi hat tipi debimetreler kullanılır. Hat tipi hava ölçüm debimetreleri fabrikada belirli bir hat çapı için üretilir ve kalibre edilir. Aşağıdaki örnekte olduğu gibi dişli ya da flanşlı olarak hatta bağlanır.
Gaz hattı çapının 3" (DN80) ve daha büyük olduğu durumlarda hat tipi debimetreler oldukça pahalı ve maliyetli olacaktır. Bu durumda daldırma tip debimetreler önerilir. Hattın üzerinde açılacak uygun bir branşman ile debimetre hattın merkezine daldırılır ve sabitlenir. Açılan branşmanın hem düzeyine hem de dairesel teğete dik olması yani daldırılan probun tam merkeze gelmesi şarttır. Kaynaklı branşmanlarda elle ayarlanan nipellerin merkezden kaçık kaynaklanma ihtimaliçok yüksektir. Bu sebeple daldırma tip debimetrelerde merkezlemeye garanti altına almak için özel hırsız kelepçelerle montaj önerilir.
Aşağıda örnek bir hatta dalma tip debimetrenin hırsız kelepçe ile montajını görebilirsiniz. DN32 - DN200 arasında hat çaplarına uygun kelepçeler, iç yapısındaki gofret benzeri polimer yapılar sayesinde yüksek basınç altında güvenle kullanılabilir. İç yapılarından dolayı gofret kelepçe olarak da bilinirler. Dikkat edilmesi gereken en önemli konu daldırma tip debimetreler merkezli montaj edilmezse ölçülen değerler de doğru olmayacaktır.
